|
میثاق‌نامه اخلاق حرفه‌ای
بسمه تعالی
میثاق اخلاق حرفه‌ای رسانه‌ها
مقدمه
میثاق حرفه‌ای رسانه‌ها، پیمانی است که مدیران رسانه‌های امضاکننده درپی تحقق اصول حرفه‌ای در رسانه خود و به منظور ایفای صحیح رسالت مطبوعاتی و نظارتي رسانه، داوطلبانه آن را امضا کرده‌اند و همه ارکان رسانه تحت مدیریت خود را به اجرای تعهدات آن هدایت می‌کنند. امضاکنندگان مخیرند بنا به مقتضیات رسانه خود، بندهایی را به این میثاق اضافه کنند.
امضاکنندگان این میثاق به منظور ایجاد ضمانت اجرای میثاق‌نامه، 2 نفر از میان خود، يك نفر استاد ارتباطات، یک نفر پيشكسوت مطبوعاتي و يك نفر حقوقدان مسلط به حقوق مطبوعات را به عنوان"شوراي داوری" به مدت يك سال انتخاب می‌کنند. آيين‌نامه اين شورا، الزامات و اقدامات تنبیهی مترتب بر عدم التزام و یا عدم اجرای این میثاق، توسط امضا كنندگان تصویب می‌شود. هم‌چنین رسیدگی به شکایت اشخاص از رسانه‌هاي امضاكننده‌ی ميثاق، اعتراض رسانه‌ها به یک‌دیگر و روزنامه‌نگاران آن‌ها به رسانه متبوع خود به عهده اين شورا است. آيين‌نامه و تصمیمات شورا نمی‌تواند ناقض قوانین جاری به ویژه قانون مطبوعات باشد.
شورای داوری علاوه بر رسیدگی به مواردی که از سوی ذی‌نفعان به شورا ارجاع می‌شود، هرسال در موعد معینی گزارش رعایت مفاد این منشور از سوی همه امضا کنندگان را تهیه و منتشر می‌کند.
میثاق‌نامه
بسم الله الرحمن الرحيم
اگر چه رسانه‌ها، وظيفه ديده‌باني دارند اما به اين معنا نيست كه خود را مبرا از نظارت شهروندان و نظام خودكنترلي ببينند. از اين‌رو ما، امضاکنندگان این میثاق‌نامه، علاوه بر الزامات قانوني و در راستاي آزادي مسئولانه، خود را متعهد به اصول زير مي‌دانیم و در صورت تخطي، به رأي شوراي داوري در باره خود گردن مي‌نهیم:
اصول اجتماعی و ملی:
1- به قانون اساسی به عنوان منشور ملي، التزام عملی داریم.
2-بر اساس تکلیف امر به معروف و نهی از منکر، از ارزش‌های دینی، انقلابی ، اخلاق اسلامی و هنجارهای عمومی حمایت می‌کنیم.
3- به اصول دینی، اعتقادات مذهبی، آداب و سنن قومی و ملی احترام می گذاریم و از هرگونه تحریک قومیت‌ها، اقلیت‌های دینی و مذهبی می‌پرهیزیم.
4- از انتشار هرگونه محتوای مبتذل و مستهجن و صحنه‌های خشن که موجب مخدوش شدن بهداشت روانی جامعه یا نادیده گرفتن کرامت انسانی است، پرهیز می‌کنیم.
5- خود را موظف به انتشار سریع و به‌موقع مشکلات جامعه می‌دانیم و در این مسیر از ملاحظاتی که منجر به خودسانسوری می‌شود پرهیز می‌کنیم
محتوای رسانه:
6- راست گویی و نقل صحیح و دقیق اخبار را به عنوان نخستین اصل حرفه ای، سرلوحه کار خود قرار می‌دهیم.
7- اخباری را که منبع آن‌ها مشخص و معتبر نباشد منتشر نمي‌کنیم و اعتقاد داریم منبعی که حتي با رعايت اصل محفوظ ماندن هويتش توسط رسانه، باز هم مسئوليت خبری را كه در اختیار رسانه قرار مي‌دهد، نمي‌پذيرد قابل اتکا و اعتماد نيست.
8- خبر را از تحلیل و تفسیر آن جدا کرده و در نگارش به گونه‌اي عمل مي‌کنیم كه مخاطب، متوجه تمايز این دو گونه بشود.
9- آگهی و رپرتاژ آگهي را صریحا از مطالب و محتوای رسانه تفکیک می‌کنیم.
10- در نقل هرگونه محتوا خود را ملزم به درج نام منبع و یا پدیدآورنده می‌دانیم.
11-در مواردی که به دلیل موانع و یا ملاحظات اخلاقی و یا حقوقی نام بردن از اشخاص محدویت دارد، از كاربرد حروف اختصاري براي اشخاص و ساير شيوه‌هاي مشابه در كنار نشاني‌دادن به نحوي كه بر همان اشخاص، تعيّن پيدا كند خودداري مي‌كنیم.
12- در انتشار اخبار و تحلیل‌ها ضمن رعایت انصاف، از سیاه‌نمایی و یأس‌آفرینی پرهیز می‌کنیم.
رفتار رسانه‌ای:
13- در صورتی که در نقل خبر و انتشار آن دچار اشتباه شویم، صراحتا و از طریق رسانه، از مخاطبان و آسیب‌دیدگان از خطای خودمان عذرخواهی می‌کنیم.
14- برای کسب خبر، خود و رسانه خود را معرفی می‌کنیم و به صورت مخفیانه از دستگاه‌های ضبط صدا و تصویر و ویدئو استفاده نمی‌کنیم.
15- از ایراد اتهام، اهانت و نشر مطلب کذب علیه رسانه‌های قانوني به‌ويژه امضاكنندگان اين ميثاق، پرهیز می‌کنیم و انتقادات خود را طبق دستور قرآنی" و جادلهم بالتی هی احسن" مطرح می‌کنیم.
16- برای انجام مصاحبه با هرکس از او اجازه می‌گیریم و در صورتی که بخواهد پیش از انتشار مصاحبه خود را بازبینی کند این حق را برای او محفوظ دانسته و به خواست او عمل می‌کنیم.
17- حریم خصوصی افراد را محترم می‌شماریم و اسرار زندگی دیگران را فاش نمی‌کنیم.
18- متوجه حقوق کم‌توانان، آسيب‌ديدگان، متهمان و حتي مجرمان هستیم و در مصاحبه يا گرفتن عکس از آن‌ها به اجازه از خودشان بسنده نمي‌کنیم و به اصولي فراتر از آن پايبند هستیم و در نشر محتوای مرتبط با آنان کرامت انسانی‌شان در حال و آینده را مورد توجه قرار می‌دهیم.
19 – حقوق کودکان را محترم می‌شماریم و از انتشار مصاحبه، تصویر و فیلم کودکان در حالات غیر متعارف، آرایش کرده و غیرمنتاسب با شخصیت کودکی و ناسازگار با حفظ کرامت انسانی آنان در حال و آینده خودداری می‌کنیم و همین‌طور از شناساندن کودکانی که مورد آزار و سوء استفاده قرار گرفته‌اند از طریق انتشار نام و تصویر آنان خودداری می‌کنیم.
رفتار سازمانی:
20- حمایت از شأن و کرامت خبرنگاران رسانه متبوع خود را وظیفه خود می‌دانیم و حقوق مادی و معنوی آنان از جمله در امور بیمه تأمین اجتماعی، دفاع در محاکم قضایی و غیر آن رعایت می‌کنیم. هم‌چنين در ليست بيمه خود براي همكاران تحريريه از سمت‌هاي غيرِروزنامه‌نگارانه استفاده نمي‌كنیم.
21- در هنگام جذب و به كارگيري همكاران تمام وقت، به‌ويژه اگر در يكي از رسانه‌هاي عضو ميثاق، مشغول به كار باشند، صرفا پس از تسويه حساب و اظهار رضایت مدیر رسانه محل اشتغال قبلي، آنان را برای همکاری می‌پذیریم.
22- برای پیش‌گیری از تطمیع رسانه و روزنامه‌نگاران، دریافت هدیه غیر متعارف از سازمان‌ها و اشخاص را امری ناپسند می‌دانیم و به‌هيچ‌وجه چنین هدیه‌هایی را نمي‌پذيریم و همكاران خود را هم از پذيرش چنين هدايايي منع مي‌كنیم. میزان هدیه متعارف را شوراي داوری در ابتدای هر سال اعلام می‌کند.
23- وابستگی‌های مالی و تشکیلاتی و گرایش‌های خود را رسما اعلام می‌کنیم و مناسبات مالی خود با وابستگان اشاره شده و حامیان خود را به‌طور آشکار و شفاف اعلام می‌کنیم.