شرکت فرودگاه ها و اتخاذ استراتژی یکپارچگی عمودی برای توسعه هوانوردی عمومی

رامین کاشف آذر، دبیر کمیته هوانوردی عمومی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران عنوان کرد: نبود ناوگان حمل‌و‌نقل هوایی کوچک در اکوسیستم صنعت هوانوردی کشور باعث شده شرکت‌های هواپیمایی بزرگ با ناوگان عمدتا بالای 100 صندلی، تنها بازیگران اصلی این اکوسیستم قلمداد شوند و دیگر گونه‌های فعال در آن (مانند فرودگاه‌ها) به تأسی از آنها طوری در گذر زمان شکل بگیرند که گویا تنها مشتری آنها در اقصا نقاط کشور فقط شرکت‌های هواپیمایی بزرگ با مدل نقطه‌به‌نقطه هستند. این ترتیبات نهادی در اکوسیستم هوانوردی‌ کشور غالبا باعث اتلاف منابع بسیاری در استان‌های کشور در قالب ساخت فرودگاه‌های بزرگ با زیرساخت‌های غیرلازم مانند باندهای بزرگ، ترمینال‌های متعدد و غیره شده است که به علت نبود تقاضای بالای 100 نفر در روز برای نقاط پیرامونی یا ارتباط با شهرهای بزرگ، عملا بدون استفاده شده و شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی هر ساله هزینه‌های زیادی را بابت نگهداری آنها متحمل می‌شود.

کاشف آذر افزود: این در شرایطی است که متأسفانه بسیاری از مردم باوجود این‌ همه هزینه انجام‌شده، از ابزار توسعه‌ای فرصت‌های برابر دسترسی برخوردار نبوده و با ادامه این روند نیز شرایط بدتری را تجربه خواهند کرد. 

وی راه برون رفت از این مشکل را اصلاح چرخه معیوب اکوسیستم کارآفرینی و ایجاد اصل تنوع در بازیگران اصلی آن عنوان کرد و گفت: ظهور حمل‌ونقل هوایی کوچک با هدف بهره‌برداری از فرودگاه‌های کوچک به‌منظور توسعه نقاط کم‌برخوردار کشور از طریق افزایش ضریب دسترسی آنها راه حل مشکل است. در عین حال باید توجه کرد که آیا کنشگران فعال در این صنعت که به‌راحتی در بازار غیرتعادلی (برتری تقاضا به عرضه) مشغول فعالیت هستند، علاقه‌مند به ایجاد این بخش از اکوسیستم صنعت هوانوردی خواهند بود؟ و آیا فضای این بخش از حمل‌و‌نقل هوایی ایران به شفافی قابل بیان و توضیح برای ترغیب بخش خصوصی تازه‌وارد است؟ به نظر می‌آید که پاسخ به سؤالات فوق منفی است. شرایط فعلی اکوسیستم صنعت هوانوردی کشور برای ورود گونه‌های جدید، مخاطره‌آمیز نامیده می‌شود و تجربه و یافته‌های علمی دلالت بر واردنشدن بخش خصوصی و لزوم ورود دولت به اکوسیستم‌ها در شرایط مخاطره‌آمیز را دارد. 

دبیر کمیته هوانوردی عمومی  شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران با بیان اینکه نقش‌آفرینان اصلی دولت در اکوسیستم صنعت هوانوردی کشور مشتمل بر سازمان هواپیمایی کشور، شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران هستند، افزود: برای سازمان هواپیمایی کشوری که به‌درستی ساحت غیرتصدی تعریف شده و ایران‌ایر هم که با توجه به مسائل مالی، تدوین مأموریت جدید در شرایط فعلی خیلی متصور نخواهد بود.‌ 

وی توضیح داد: شرایط شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران به چند دلیل متفاوت است. شرکت با  دارا‌بودن مرکز وارسی و خدمات هوایی کشور دارای ساحت و تجربیاتی از عملیات پروازی است، ضمن اینکه، تشکیل شرکت‌های هوایی کوچک مستقیما زیرساخت‌های بلااستفاده این شرکت را به حرکت در خواهد آورد ضمن اینکه اکنون از نیروی انسانی باکیفیت در تمام فرودگاه‌های کشور برای استفاده در این حوزه داریم.  بنابراین به نظر می‌رسد ورود این شرکت به‌عنوان نماینده دولت برای تشکیل شرکت‌های هواپیمایی کوچک در قالب استراتژی یکپارچگی عمودی (به‌عنوان کسب‌وکار جدیدش) بتواند این بخش از مشکلات اکوسیستم صنعت هوانوردی کشور را مرتفع کند.