واحد قدرت زمینی چیست؟

شاید بسیاری از شما هنگام سوارشدن به هواپیما کنجکاو شده باشید که کابل متصل به زیر هواپیما چیست. در حقیقت به این سامانه، واحد قدرت زمینی (Ground Power Unit) یا GPU گفته می‌شود. در اکثر هواپیماها واحدی به نام APU وجود دارد که موتور جت بسیار کوچکی است و معمولا در قسمت دم هواپیما نصب می‌شود. به‌طور خلاصه، وظیفه APU این است که هنگام توقف هواپیما در پارکینگ فرودگاه، وقتی موتورهای آن خاموش هستند، نیروهای الکتریکی لازم را برای سیستم‌های مختلف هواپیما مثل سیستم تهویه تولید و همچنین نیروی الکتریکی لازم جهت استارت موتورها را فراهم نماید.

زمانی که واحد APU خاموش باشد از واحد GPU استفاده می‌گردد. واحد GPU به دو شکل ثابت و یا سیار در فرودگاه‌ها وجود دارد که پس از اتصال به هواپیما، نیروهای الکتریکی مورد نیاز جهت روشن نمودن واحد APU(در صورت نیاز)، روشن نمودن موتورهای هواپیما و ژنراتورها، سیستم تهویه هواپیما، چراغ‌های کابین در هنگام سوار و پیاده‌شدن مسافر و غیره را تامین می‌کند. در حقیقت سامانه GPU با فراهم نمودن ۲۸ ولت برق به صورت DC و یا ۱۲۰ ولت برق به صورت AC این کار را انجام می‌دهد. از این سامانه همچنین در هنگام انجام عملیات تعمیر و نگهداری هواپیما و موتورهای آن توسط مهندسان استفاده می‌گردد.

 تقریباً می‌توان گفت که واحدهای APU و GPU مشابه یکدیگر عمل می‌کنند، اما تفاوت‌های کوچکی وجود دارد که حتی باعث برتری واحد GPU نسبت به APU بر روی زمین می‌گردد. تفاوت اصلی بین این دو واحد، سیار بودن واحد GPU است. واحد APU بر روی هواپیما قرار دارد و تنها بر روی همان هواپیما تولید نیرو می‌کند، اما واحد GPU را می‌توان بر روی هواپیماهای متفاوت استفاده کرد. استفاده از GPU در طول انجام عملیات زمینی طولانی‌‌مدت مثل عملیات تعمیر و نگهداری نسبت به APU ارزان‌تر بوده و لذا سودمندتر می‌باشد، چرا که واحد GPU مستقل از نوع سوخت می‌باشد و حتی با سوخت دیزل نیز کار می‌کند، اما واحد APU سوخت مخصوص هواپیماهای جت از نوع JET-A را می‌سوزاند. عامل مهم دیگر سر و صدای زیادی است که واحد APU در هنگام کار تولید می‌کند و صدای سوت مانندی است که موجب ارجحیت واحد GPU به APU می‌شود.

 به قلم مهران اشرفی