ناخشنودی ناسا از شکایت شرکت فضایی جف بیزوس

ناسا بلو اوریجین، شرکت فضایی خصوصی جف بیزوس، مالک آمازون، را متهم کرده که با مناقشات حقوقی طولانی و پرهزینه، [بخت] از سر گرفتن اکتشافات فضایی را «که فقط یک بار در هر نسل رخ می دهند» با خطر نابودی مواجه کرده است.

شرکت بلو اوریجین پیش‌تر در سال جاری در پی شکست در مزایده برای ساخت سطح‌نشین ماه برای برنامه فضایی آرتمیس که هدف آن از سر گرفتن فرستادن انسان به ماه در دهه جاری است، علیه ناسا اقدام حقوقی کرده است.

برنامه فضایی ماه ابتدا برای سال ۲۰۲۴ برنامه‌ریزی شده بود اما به نظر می رسد این تاریخ اکنون در نتیجه اعتراض‌های بلو اوریجین به تعویق افتاده است. اقدام حقوقی شرکت بلو اوریجین پس از آن آغاز شد که اسپیس اکس، شرکت فضایی ایلان ماسک، در مزایده‌ای که ناسا برای ساخت سطح‌نشین ماه برگزار کرد، برنده قراردادی پرسود شد تا فضاپیمای استارشیپ را بسازد.

این مسئله باعث شد بلو اوریجین یک لایحه اعتراض حقوقی ۵۰ صفحه‌ای تنظیم و آن را به دیوان محاسبات دولت (GAO) ارائه کند. بلو اوریجین ناسا را به «تغییر قواعد بازی در دقیقه آخر» متهم کرده است.

دیوان محاسبات دولت این اعتراض را رد کرد، اما بلو اوریجین چالش حقوقی جدیدی در دادگاه فدرال ایالات متحده آمریکا ارائه کرد و در آن ناسا را متهم کرد که در مورد شرکت بیزوس، غرض‌ورزی دارد.

این مناقشه حقوقی به تاخیر در همکاری بین ناسا و اسپس‌اکس منجر شده است و زمان تعیین‌شده نهایی ۲۰۲۴ [برای برنامه فضایی آرتمیس] تا زمان حل‌و‌فصل این نزاع حقوقی معلق مانده است.

پرونده‌های حقوقی که تیم حقوقی ناسا ارائه کرده‌اند، و وبگاه «ورج» (The Verge) آن را با استناد به قانون آزادی اطلاعات به دست آورده است، بلو اوریجین را متهم کرده است که به این امید که ناسا راضی شود دوباره سر قیمت پیشنهادی مذاکره کند، دارد روی پیشنهادش قمار می‌کند.

وکلا مدعی‌اند که «بلو اوریجین شرط بندی کرد و باخت».

در صورت موفقیت، پیشنهاد قیمت بلو اوریجین می تواند قرارداد بین ناسا و اسپیس‌اکس را ملغی و سازمان فضایی [ناسا] را مجبور کند که مزایده را دوباره برگزار کند.

در این پرونده‌ حقوقی آمده است «همه این طرح که فقط یک بار در هر نسل رخ می‌دهد ممکن است به‌سادگی از سوی یک طرف‌ــ در این مورد، بلو اوریجین‌ــ نابود شود. [این شرکت] می‌خواهد منفعت خود را به منعفت ناسا، ایالات متحده و هر انسان زنده‌ای که امروز رویای دیدن اکتشاف انسان در جهان‌هایی فراسوی جهان ما را در سر دارد، ترجیح دهد.»

«به بیان ساده، ادامه روند حقوقی فعلی نه تنها این احتمال را افزایش می‌دهد که برنامه آرتمیس به تعویق بیفتد، بلکه ممکن است باعث شود هدف ایالات متحده مبنی بر بازگشت به ماه در واقع هرگز محقق نشود.»

«فرایندی که با تاخیر در خرید [سطح‌نشین] آغاز می‌شود به‌سادگی به از دست رفتن حمایت سیاسی می‌انجامد و بودجه‌ به انجام کارهای دیگر اختصاص می‌یابد و در نهایت، این ماموریت فضایی کنار گذاشته می‌شود.»

روند رسیدگی دادگاه تا اول نوامبر (۱۰ آبان) به پایان می‌رسد.