یک ایرانی برنده رقابت عکاسی رصدخانه گرینویچ شد

رصدخانه سلطنتی گرینویچ طی مراسمی که در روز ۱۴ سپتامبر برگزار شد، برندگان جایزه عکاس نجومی پانزدهمین سال مسابقات را اعلام کرد. رصدخانه سلطنتی گرینویچ بیش از ۴۰۰۰ اثر از بیش از ۶۴ کشور دریافت کرد و عکاسان با هر توانایی برای برنده شدن این جایزه معتبر با هم رقابت کردند.

در این رقابت حسن حاتمی منجم و عکاس خورشید مرکز نجوم ادیب اصفهان در بخش نوآوری در تصویر در بین برگزیدگان قرار گرفت اگرچه جایزه نهایی به فرد دیگری اهدا شد.

این تصویر، نقشه‌ای تخت از خورشید با پرتاب‌های جرم تاجی(CME) است و در پس زمینه و بخش بالای آن، ستارگان و سیاره‌های منظومه شمسی قابل مشاهده هستند.

نوآوری در تصویر

برنده بخش نوآوری جان وایت با تصویر اکو سیاه(Black Echo) بود. وایت با استفاده از صدای سیاهچاله‌ای بسیار عظیم در مرکز کهکشان پرسئوس، که توسط پروژه صداسازی کاوشگر چاندرا ناسا ضبط شده است، ارتعاشات آب را در یک ظرف آزمایشگاه در حالی که در بالای امواج صوتی یک بلندگو در نوسان بودند، به تصویر کشید.

تصاویر در ۱۰ دسته مختلف در فهرست نهایی قرار گرفتند که شامل تصویری از علامت سوالی روی خورشید و سحابی مرغ دونده می‌شود.

کهکشان‌ها و برنده کلی

تصویر مسحورکننده «آندرومدا، غیرمنتظره» که به ثبت کشف شگفت‌انگیز یک کمان پلاسمایی عظیم در کنار کهکشان آندرومدا منجر شد، جایزه اول را به دست آورد.

این کهکشان نزدیکترین «منظومه مارپیچی» به کهکشان راه شیری ما است که از مجموعه‌ای پیچ خورده از ستاره‌ها و گازها تشکیل شده است. کمان اسرارآمیز پلاسما نوعی سحابی انتشاری است که از گاز یونیزه شده تشکیل شده است که نور خود را ساطع می‌کند. اما هیچ کس تا به حال آن را ندیده بود، زیرا این پدیده تنها در یک حالت اکسید شده خاص قابل مشاهده است و رنگ آبی خود را نشان می‌دهد. اکنون دانشمندان در سراسر جهان در حال بررسی این کمان برای درک بهتر رابطه آن با کهکشان همسایه ما هستند. مارسل درچسلر(Marcel Drechsler)، ستاره شناس و عکاس نجومی آماتور گفت: آنچه می‌بینید کمان آبی غول پیکری از گاز اکسیژن یونیزه شده است که پیش از این هرگز دیده نشده بود. در نتیجه، این می‌تواند بزرگترین و نزدیک‌ترین ساختار این‌ چنینی به ما در جهان باشد.

لاسلو فرانسیس(László Francsics)، داور رقابت افزود: این عکس نجومی به همان اندازه که ارزشمند است، دیدنی است. این نه تنها آندرومدا را به شیوه‌ای جدید ارائه می‌دهد، بلکه کیفیت عکاسی نجومی را به سطح بالاتری ارتقا می‌دهد.

عکاس جوان

دو پسر ۱۴ ساله از چین نیز جایزه عکاس جوان امسال را دریافت کردند.

این دو برای ثبت تصویری از سحابی مرغ دونده که در فاصله ۶۵۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد، همکاری کرده بودند. نام مستعار عجیب آن به این دلیل است که برخی می‌گویند شبیه مرغی کیهانی است که در آسمان راه می‌رود.

خورشید ما

یکی دیگر از برندگان ادواردو شابرگر پوپو(Eduardo Schaberger Poupeau) است که با عکس جذاب خود از ستاره غول پیکر ما، در دسته‌ی خورشید شرکت کرد.

این تصویر شراره‌ای را به تصویر می‌کشد که به شکل یک علامت سوال روی سطح سوزان ۵۶۰۰ درجه سانتی‌گرادی خورشید است.

ستاره تاریک پیتر وارد(Peter Ward) نایب قهرمان این بخش بود.

منظره‌ای از مریخ و ماه در رده ماه مقام اول را به خود اختصاص داد.

اتان چاپل(Ethan Chappel) این عکس از مریخ و ماه را در روز هشتم دسامبر سال ۲۰۲۲ در تگزاس ثبت کرده است. این تصویر سیاره سرخ را نشان می‌دهد که در پشت نیمکره جنوبی ماه غروب می‌کند و در طول یک هم ترازی نادر، می‌درخشد.

شفق قطبی 

نورهای مسحور کننده‌ای به شکل ضربه قلم مو روی بوم نیز در دسته‌ی شفق قطبی برنده این بخش شدند.

مونیکا دیویات(Monika Deviat)، از کانادا، برنده بهترین عکس شفق این سال شد. تکینگی این شفق قطبی، به گفته داوران مسابقه، تداعی کننده هنر قلم مو و خوشنویسی است.

مردم و فضا

ویکاس چاندر(Vikas Chander) همچنین جایزه مردم و فضا را با یک عکس وحشتناک در شب از یک کشتی به گل نشسته در ساحل اسکلت در نامیبیا به خانه برد.

این تصویر در ساحل اسکلت(Skeleten)، در اقیانوس اطلس گرفته شده است. ساحل اسکلت که در یکی از شمالی‌ترین مناطق ساحلی نامیبیا قرار دارد.

زیلا، نام این عکس از روی نام کشتی در تصویر برگزیده شده است. این کشتی در سال ۲۰۰۸ به گل نشست.

ستارگان و سحابی‌ها

برنده بخش ستارگان و سحابی‌ها همچنین با ثبت یک سحابی کهکشانی ناشناخته که اکنون «قلب هیدرا»(the heart of the Hydra) نامیده می‌شود، به کشفی علمی دست یافت.

ستاره درخشان درون سحابی قرمز و گازی توسط مارسل درچسلر(Marcel Drechsler) و تیمی از ستاره شناسان آماتور عکس‌برداری شده است. در واقع، نور درخشان در مرکز سحابی یک جفت ستاره دوتایی است.

در همین حال، جیمز باگولی(James Baguley) به خاطر ثبت یک ابر مولکولی که شبیه به یک گرگ در حال زوزه‌کشیدن است بسیار مورد تحسین قرار گرفت و یک پدیده درخشان فوق‌العاده نادر در هیمالیا را ثبت کرد

تصویری رنگی از سیاره زهره توسط تام ویلیامز(Tom Williams)، در رده سیارات، دنباله‌دارها و سیارک‌ها برنده شده است.

ویلیامز با استفاده از مادون قرمز، توانست جزئیات جو بالای زهره را نمایان کند، و آن را بسیار بیشتر از آنچه با چشم غیر مسلح دیده می‌شود، آشکار کند.

آسمان نماها

پدیده‌های بسیار نادری که در این عکس از آنجل آن (Angel An) ثبت شده‌اند، sprites نامیده می‌شوند.

این پدیده‌ها مانند رعد و برق در ارتفاعات جو زمین رخ می‌دهند و به ندرت از روی زمین قابل مشاهده هستند. فضانوردان در ایستگاه فضایی بین‌المللی هر از چند گاهی از آن‌ها عکس می‌گیرند. آنجل این تصویر را با عنوان آتش بازی بزرگ کیهانی از بلندترین خط الراس کوه‌های هیمالیا گرفته است.

جایزه سر پاتریک مور برای بهترین تازه وارد

این عکس از آرون ویلهلم(Aaron Wilhelm) برنده بخش بهترین تازه وارد رصدخانه سلطنتی گرینویچ شد.

این تصویر با استفاده از ۷۰ ساعت داده برای ادغام لایه‌های گازی باشکوه و رنگارنگ ایجاد شده است.

دکتر اد بلومر(Ed Bloomer)، ستاره شناس رصدخانه سلطنتی گرینویچ، می‌گوید: یک بار دیگر، شرکت‌کنندگان در مسابقه عکاس نجومی سال با سیل تصاویر با کیفیت بالا که طیف شگفت انگیزی از اهداف را پوشش می‌دهند، داوران را غافلگیر کردند.

نکته برجسته امسال شاید تعدادی از اکتشافات واقعی است که تصویربرداری شده‌اند، اما ما شاهد تلاش‌های فوق‌العاده‌ای در هر بخش بوده‌ایم و من به‌ ویژه از دیدن تداوم قدرت شرکت‌کنندگان جوان و واجد شرایط جایزه سر پاتریک مور برای بهترین عکاس تازه کار نیز خوشحالم.