نشست خبری اصحاب رسانه و رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران

سیاوش امیرمکری در این مراسم که به میزبانی اداره کل فرودگاه های آذربایجان شرقی با حضور اصحاب رسانه های ملی و استانی برگزار شد، ضمن تبریک هفته دولت و گرامیداشت یاد شهیدان رجایی و باهنر، عنوان کرد: صنعت هوانوردی دارای نقشی موثر در ایجاد تجارت، اشتغال، ارتباطات و گردشگری و شاهراه حیاتی در جوامع دوردست در زمان وقوع بلایای طبیعی محسوب می شود.

رییس هیات مدیره شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران با اشاره به اینکه صنعت هوانوردی دنیا به چهار بخش تجاری، عمومی، فرودگاهی و ناوبری هوایی تقشسیم می شود، افزود: اکنون 28 هزار فروند هواپیما و 15 هزار ایرلاین در بخش تجاری دنیا فعالیت می کنند که سهم ایران 310 فروند هواپیماست که 153 فروند آن عملیاتی است. 448 هزار فروند هواپیمای سبک و فوق سبک در دنیا داریم که 266 فروند آن سهم ایران است و سهم کشورمان از 4000 فرودگاه دنیا 88 فرودگاه عملیاتی است. 

وی همچنین گفت: 190 مرکز ارایه سرویس خدمات هوانوردی در دنیا داریم که در ایران خدمات فرودگاهی و ناوبری به صورت متمرکز از سوی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران ارایه می شود.

مدیرعامل شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران با بیان اینکه مزیت حمل و نقل هوایی نسبت به سایر شقوق حمل و نقل، تامین زیرساخت ها توسط خود است، عنوان کرد: شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران عهده دار دو وظیفه اصلی فرودگاهی و هوانوردی است. این شرکت به 53 فرودگاه مالکیتی و هشت فرودگاه غیرمالکیتی خدمات هوانوردی ارایه می کند. 

وی در ادامه افزود: سال 97 در مجموع 390 هزار نشست و برخاست و جابه جایی 47 میلیون مسافر در فرودگاه ها انجام شده، البته نسبت به سال 96 دارای 15 درصد کاهش در نشست و برخاست، 17 درصد کاهش در جابه جایی مسافر و 15 درصد کاهش در انتقال بار بوده ایم. 

امیرمکری اظهارداشت: شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران وظیفه تامین ایمنی و سلامت پروازها را با ارایه خدمات ناوبری هوایی بر عهده دارد و با وجود محدودیت های بین المللی و کمبود تجهیزات، متخصصان بومی توانسته اند با تخصص و تلاش خود تجهیزات خریداری شده را راهبری کنند.

امیرمکری در ادامه با اشاره به عملیات حج در کشور گفت: فرودگاه‌ها در حال حاضر درگیر عملیات بازگشت حجاج هستند. در سال 98 به دلیل محدودیت‌هایی که کشور عربستان در اعزام و پذیرش حجاج اعمال کرد، بر خلاف سال‌های گذشته که 2 یا سه ایرلاین جابجایی حجاج را بر عهده داشتند، تمام عملیات بر عهده ایران‌ایر قرار گرفت.  خوشبختانه با تلاش مدیریت و کارکنان هما و پشتیبانی و تلاش همکاران من در 19 فرودگاه کشور، موفق شدیم عملیات رفت را با کمترین تاخیر انجام دهیم.

وی ادامه داد: اکنون عملیات بازگشت88500 زائر ایرانی از 25 مرداد آغاز شده و تا 17 شهریور توسط 364 پرواز ظرف 23 روز پایان می‌گیرد. در سال 98 چهار درصد رشد زائر و 14.5 درصد رشد پرواز داشتیم.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در ادامه سخنان خود با اشاره به هفته دولت گفت: هفته دولت در پیش رو است و با برنامه ریزی در 9 فرودگاه کشور از 25 پروژه به ارزش 160 میلیارد تومان بهره‌برداری خواهیم کرد. 

وی ادامه داد:  رویکرد امروز نسبت به زیرساخت هوانوردی صرفا ایجاد یک زیرساخت فنی و مهندسی نیست. اکنون در جهان فرودگاه‌ها تبدیل به یک بنگاه اقتصادی شدند که در خود و شهرهای تحت نفوذ رونق اقتصادی ایجاد می‌کنند. شرکت فرودگاه ها به عنوان یک شرکت درآمد-هزینه‌ای که بر اساس قانون ایجاد شده، برای ادامه فعالیت و تامین تجهیزات از منابع درآمدی خود هزینه‌ها را تامین می کند. اهمیت این موضوع توجه مدیران فرودگاه‌ها به موضوعات اقتصادی و ایجاد شرایط و زمینه‌های کسب درآمدهای مناسب را تقویت می کند. بحث بازرگانی و اقتصادی در فرودگاه ها از اهداف بلند مدت ماست که از گذشته شروع شده و باید بیش از پیش به آن توجه شود.

وی با اشاره به وجود ظرفیت‌های خالی در فرودگاه‌های کشور افزود: طی سال‌های گذشته و به دلیل وسعت سرزمینی، فرودگاه های زیادی در کشور ایجاد شدند. این زیرساخت ها در حال حاضر با توجه به محدودیت ناوگان به صورت کامل عملیاتی نیستند. یکی از اقدامات برای اقتصادی کردن این فرودگاه‌ها، فعال کردن هوانوردی عمومی است.

امیرمکری ادامه داد: طی شش ماه گذشته با دستور وزیر راه و شهرسازی و پیگیری معاونت فناوری های نوین ریاست جمهوری، سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه ها عزم کشور جزم شده که هوانوردی عمومی به طور ویژه گسترش یابد.

مدیرامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در ادامه با اشاره به پروژه‌هایی که در فرودگاه‌های کشور در دست اقدام قرار دارد، گفت: توسعه و بهسازی فرودگاه ها طی 62 پروژه به ارزش 860 میلیارد تومان در 26 فرودگاه کشور در حال انجام است.

وی ادامه داد: همچنین در سال 98 و 99، تعداد 57 پروژه بهسازی ابنیه و عوامل پروازی به ارزش 880 میلیارد تومان در 35 فرودگاه در هیات مدیره شرکت تصویب شده است. یکی از پروژه‌هایی که در تبریز به زودی کلنگ خواهد خورد، ساخت ترمینال بین المللی فرودگاه تبریز در 14 هزار متر مربع است که طبق برآورد اولیه 270 میلیارد تومان هزینه خواهد داشت. این پروژه با حضور وزیر راه و شهرسازی همزمان با افتتاح چند پروژه دیگر کلنگ زنی خواهد شد و هدیه ما به مردم عزیز آذربایجان شرقی خواهد بود. به زودی انتخاب پیمانکار این پروژه به مناقصه گذاشته خواهد شد.

امیرمکری گفت: همچنین در حوزه عملیات هوانوردی، 41 پروژه به ارزش 370 میلیارد تومان تا پایان سال 99 برنامه ریزی شده است. دو پروژه مهم که مکمل پروژه کوشک بزم محسوب می‌شوند، مربوط به مرکز کنترل فضای کشور و تجهیز سیستم اتوماسیون فرودگاه مهرآباد وچهار فرودگاه کشور هستند که از اولویت بالای حوزه عملیات هوانوردی نیز برخوردارند.

بخش دوم این نشست خبری به پاسخ امیرمکری و معاونانش همچنین مدیرکل فرودگاه های آذربایجان شرقی به پرسش های خبرنگاران اختصاص یافت.

امیرمکری به ارایه گزارش درباره آمار پروازهای عبوری پرداخت و گفت: اکنون روزانه به 1400 پرواز داخلی، خارجی و عبوری سرویس های هوانوردی ارایه می شود که سهم پروازهای عبوری 800 تا 850 پرواز است. 

وی درباره درآمدهای شرکت نیز توضیح داد: 68 درصد درآمد شرکت حاصل پروازهای عبوری، 21 درصد ارایه سرویس فرودگاه ها به ایرلاین ها، پنج درصد عوارض مسافری، پنج درصد اجاره اماکن و یک درصد مابقی فعالیت هاست که به طور کلی 89 درصد از درآمد شرکت حاصل ارایه سرویس های هوانوردی و عملیاتی به ایرلاین هاست. 

وی سپس به اقدامات انجام شده برای کاهش هزینه خدمات ارائه شده در ترمینال‌ها برای مسافران اشاره کرد و گفت: هزینه ارائه خدمات در ترمینال‌های فرودگاهی در دنیا به صورت سنتی بالا است. اما در حال برنامه‌ریزی برای کاهش قیمت این اقلام برای مسافران هستیم. غرفه‌های فرودگاهی در طول سال با ایجاد رقابت بین متقاضیان اماکن فرودگاهی واگذار شده و پس از آن بر فعالیت این غرفه‌ها نظارت می‌شود. متاسفانه طی سال های گذشته بهره برداران راهکارهایی را برای دور زدن نظارت پیدا کرده‌اند. اکنون برنامه داریم در 11 فرودگاه اصلی صندوق‌های مشترک فروش مستقر کنیم. از این پس تمام اقلامی که در فرودگاه عرضه می شود، از طریق این صندوق ها به فروش رفته و شرکت فرودگاه‌ها نیز سهم خود را به صورت درصد از محل فروش اقلام دریافت می‌کند. به این ترتیب سهم فرودگاه واقعی شده و حقوق مسافر نیز رعایت خواهد شد.

امیرمکری ادامه داد: همچنین برنامه داریم تا از توان بخش خصوصی برای توسعه ترمینالی استفاده کنیم. بخش خصوصی هم منابع خود را برای توسعه ترمینال با خود می آورد و هم در بهره‌برداری سهم خوبی را به شرکت فرودگاه‌ها ارائه می‌کند.

این مدیر ارشد صنعت هوانوردی کشور در ادامه سخنان خود، به مشوق‌های شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران برای توسعه هوانوردی عمومی اشاره کرد و گفت: با توجه به اختیارات وزیر راه و شهرسازی و به منظور تشویق فعالیت هوانوردی عمومی، تا 30 درصد تخفیف برای این نوع فعالیت‌ها در فرودگاه‌های کشور در نظر گرفته شده است. در مرحله بعدی نیز طرحی را آماده کردیم که تخفیفات و مشوقات بیشتری را هم برای هوانوردی عمومی و هم تجاری قائل شویم.

وی سپس با اشاره به اینکه توسعه فرودگاه‌ها معمولا از محل منابع شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران صورت می‌گیرد، ادامه داد: احداث و توسعه 4 فرودگاه سقز، گناباد، بجنورد و رامسر بنا بر تصویب قانون بودجه از محل منابع ملی تامین اعتبار می‌شود اما بسیار به ندرت اتفاق می افتند که استان ها به فرودگاه ها کمک کنند.

امیرمکری همچنین به تلاش برای اقتصادی کردن مسیرهای هوایی اشاره کرد و گفت: تلاش شده است تا در طول سالیان اخیر با هماهنگی با مراجع ذی‌ربط، تعداد نقاط ممنوع پروازی در کشور را کاهش دهیم تا مسیرهای عبوری را برای شرکت های هوایی اقتصادی کنیم. طی این سال ها این مناطق کاهش پیدا کرده و بسیاری از مسیرها مستقیم شده است.

وی ادامه داد:  در فضای خلیج فارس نیز پس از هدف قرار گرفتن پهپاد آمریکایی، محدودیتی برای شرکت های هواپیمایی وضع نشده است. اطلاعیه FAA در این ارتباط نیز بیشتر یک فرار رو به جلو بود، چون پروازها با امنیت عبور می کردند و تنها عامل ایجاد ناامنی، ورود غیرقانونی هواپیمای آمریکایی به حریم هوایی ایران بود که طبیعی است با واکنش مواجه شود. اکنون فضای ایران ایمنی کامل دارد. البته تلاش می کنند که مسیر پروازی را از فضای ایران تغییر دهند. اما ما نیز تلاش می کنیم که فضا را به نحوی در اختیار شرکت‌های هوایی بگذاریم که اقتصادی و غیر قابل چشم پوشی باشد.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در ادامه در پاسخ به سوالی درباره نقش این شرکت در اطفای حریق جنگل‌های آذربایجان گفت: فرودگاه‌ها معمولا به عنوان یک زیرساخت برای امداد و نجات به کار می‌روند. به عنوان مثال در سیل ابتدای سال 11 فرودگاه درگیر امداد رسانی بودند. اکنون نیز امکانات فرودگاهی در اختیار نیروهای امدادی است و فرودگاه تبریز و فرودگاه های آذربایجان آماده کمک به مهار آتش سوزی در جنگل‌های آذربایجان هستند.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره سهم خواهی سایر نهادها از درآمدهای شرکت فرودگاه‌ها گفت: تمام درآمدهای شرکت مختص خود شرکت است. در سال‌های گذشته تلاش شد تا بخشی از این درآمدها را در بودجه عمومی دولت به نهادهای دیگر اختصاص دهند، اما این اتفاق نیفتاده است. 

وی ادامه داد: اکنون مشکل شرکت این است که بخشی از این درآمدها حصول نمی شود و این درآمدهای حصول نشده درواقع مطالبات ما از ایرلاین‌های داخلی است. 

امیرمکری سپس به برنامه‌ریزی برای اقتصادی کردن فرودگاه‌های کوچک اشاره کرد و افزود: فرودگاه ها زیرساخت‌هایی هستند که از سال های گذشته ایجاد شده و ما باید آن ها را فعال کنیم. اگر شرکت های داخلی به صورت منطقه‌ای پروازهای خود را با الگوی هاب اند اسپوک گسترش دهند، فرودگاه های کوچک فعال می شوند.

وی ادامه داد: اقدام دیگر فعال کردن هوانوردی عمومی است. اقدام دیگر نیز این است که این تاسیات می توانند در شرایطی که عملیات وجود ندارند، کاربری تجاری داشته باشند. 

 امیرمکری با اشاره به محدودیت در تامین تجهیزات مورد نیاز از منابع خارجی گفت: قبل از خروج آمریکا از برجام خرید های خوبی انجام شد و بخشی از نیازهای ما را تامین کرد. در کنار این سعی داریم با استفاده از توان داخلی، نیازهای خود را تامین کنیم. طی چند ماه گذشته قراردادهایی برای تولید یک دستگاه MSSR با دانشگاه صنعتی اصفهان، یک دستگاه DME با صاشیراز، سیستم روشنایی باند با دانشگاه خواجه نصیر طوسی، برج موبایل با صاایران به امضا رسیده است. همچنین تجهیزاتی نظیر سیستم سوییچینگ فرودگاه‌ها و دکل ریدوم رادار از طریق منابع داخلی تامین می‌شود.

امیرمکری با اشاره به تاکید وزیر راه و شهرسازی بر ارتقای کیفیت خدمات فرودگاه های کشور گفت: در سال های اخیر اقداماتی در این حوزه انجام شده  و تا دو ماه دیگر اجرای پروژه راه اندازی اپلیکیشن درج پیشنهادهای مسافران را اجرا می کنیم. 

وی همچنین با بیان اینکه دلایل زیادی برای تاخیرهای پروازی وجود دارد، عنوان کرد: بخشی از این تاخیرها مربوط به ایرلاین ها، برخی مربوط به تجهیزات هوانوردی و موارد دیگر است و البته بیشتر تاخیرها مربوط به کمبود ناوگان و تجهیزات هواپیماهاست.

امیرمکری با بیان اینکه تنها تعداد محدودی از فرودگاه های کشور قادر به تامین هزینه های خود هستند، گفت: ساخت فرودگاه های جدید را در دستور کار نداریم و صرفا به راهبری فرودگاه ها اقدام می کنیم.

وی همچنین با بیان اینکه فرودگاه مهرآباد ظرفیت جابه جایی تا 17 میلیون مسافر را تجربه کرده و تعطیل نمی شود، افزود: برای رفاه حال اهالی منطقه، پروازهای فرودگاه مهرآباد را از ساعت 24 تا 5 بامداد انجام نمی شوند و از ظرفیت فرودگاه امام خمینی (ره) دراین ساعات استفاده می شود.

امیرمکری درباره خرید فلایت چک دوم نیز توضیح داد: با خرید فلایت چک اول تست دستگاه های ناوبری و رفع عیب آنها محقق شد ولی این هواپیما به تنهایی پاسخگو نیست. بنابراین در تلاش هستیم تا هواپیمای فلایت چک دوم را وارد کشور کنیم که بخش FIS را تحویل داده اند ولی هنوز هواپیما تحویل نشده است. 

به گفته امیرمکری هزینه این هواپیما با دستگاه FIS آن 9 میلیون و 900 هزار دلار است.

وی به برنامه ریزی برای ساخت فرودگاه جدید مشهد نیز اشاره کرد و افزود: این فرودگاه با توجه به کمبود ظرفیت و تقاضاهای بالا ساخته می شود و مطالعات آن را آغاز کرده ایم.

همچنین رامین آذری، مدیرکل فرودگاه های آذربایجان شرقی با اشاره به اجرای طرح توسعه ترمینال فرودگاه تبریز گفت: مساحت ترمنیال فعلی 11 هزار متر مربع است و ما اکنون با نصف ظرفیت خدمت ارایه می دهیم. با افزایش 14 هزار متر مربعی فضای ترمنیال شاهد افزایش کیفیت خدمت رسانی به مسافران خواهیم بود.

وی افزود: اکنون 46 پرواز روزانه در 11 مسیر در فرودگاه تبریز برقرار است و از این فرودگاه به مقاصد خارجی استانبول، باکو، بغداد و ازمیر پرواز انجام می شود.

همچنین حمیدرضا سیدی، معاون برنامه ریزی، نظارت و امور اقتصادی با بیان اینکه بیشترین درآمد شرکت به پروازهای عبوری اختصاص دارد گفت: کمک به فرودگاه های کوچک برای تامین عدالت است و درآمد بسیاری از فرودگاه های کشور از محل پروازهای عبوری تامین می شود.40 درصد درآمد شرکت توسعه ای و 60 درصد جاری است.