سقوط پرواز شماره ۵۷۱ خطوط هوایی اروگوئه در سال ۱۹۷۲

سقوط پرواز شماره ۵۷۱ خطوط هوایی اروگوئه در سال ۱۹۷۲ به یکی از جنجالی ترین سوانح هوایی تاریخ هوانوردی در جهان تبدیل شده است. در سیزدهم اکتبر سال ۱۹۷۲ میلادی، یک تیم آماتور راگبی متعلق به ارتش اروگوئه متشکل از ۱۹ نفر قرار است به همراه تعدادی از اعضای خانواده خود با پرواز شماره ۵۷۱ هواپیمایی نیروی هوایی اروگوئه موسوم به فورزا ائرا از فرودگاه بین المللی کاراسکوی شهر مونتویدو واقع در اروگوئه به مقصد سانتیاگوی کشور شیلی جهت شرکت در مسابقات راگبی سفر کنند. این پرواز در مجموع ۴۵ سرنشین داشته و  قرار است توسط یک فروند هواپیمای فوکر ۲۷ ملقب به فرندشیپ و بر روی کوهستان های مرتفع منطقه مندوزا واقع در مرز بین آرژانتین و شیلی انجام شود. پرواز راس ساعت مقرر انجام گرفته و هواپیما در مسیر پروازی خود به سمت کشور شیلی قرار می گیرد. خلبان فراداس از خلبانان بسیار با تجربه خطوط هوایی نیروی هوایی اروگوئه به حساب می آید. بعضی از بازیکنان تیم راگبی اروگوئه از جای خود بلند شده و در حال گرفتن عکس و شوخی کردن با یکدیگر هستند. هواپیما به بالای منطقه کوهستانی مندوزا می رسد‌.

وجود ابرهای غلیظ در بالای این منطقه کوهستانی خبر از وجود توربالانس و تلاطمات شدیدی به خلبانان پرواز شماره ۵۷۱ میدهد. لذا خلبان فراداس از سرمهماندار می‌خواهد که به مسافران پر جنب و جوش پرواز خود وجود تلاطمات پیش رو را اطلاع داده و از آنان بخواهد که بر روی صندلی های خود بنشینند. خلبانان که به نزدیکی فرودگاه مقصد رسیده‌اند از مامور واحد کنترل ترافیک هوایی درخواستی را مبنی بر کاهش ارتفاع هواپیمای خود می‌کنند. به این درخواست پاسخ مثبت داده شده و مجوز کاهش ارتفاع به ده هزار پایی صادر می گردد. خلبانان اقدام به کاهش ارتفاع نموده و وارد ابرهای غلیظ می گردند. هواپیما به شدت دچار تلاطم شده به طوری که بازیکنان تیم راگبی به شوخی اقدام به فریاد زدن با هر تکان می کنند، اما پس از گذشت چند لحظه به نظر می‌رسد خطری جدی آنان را تهدید می کند.

بازیکنان متوجه می‌شوند که به میزان زیادی به کوهستانهای اطراف نزدیک شده‌اند. خلبانان رشته کوهی عظیم را در جلوی خود مشاهده نموده و اقدام به افزایش نیروی پیشرانش موتور های خود جهت افزایش ارتفاع سریع و فرار از این مخمصه می کنند اما تلاش‌های آنها فایده ای ندارد، چرا که فاصله هواپیما تا کوهستان بسیار اندک می‌باشد. هواپیما لحظه به لحظه با سرعت در حال نزدیک شدن به سمت نوک قله کوهستان می باشد. پس از چند لحظه بال راست و قسمت دم هواپیما به شدت به نوک قله برخورد می کند به طوریکه این قسمت ها از هواپیما جدا می‌گردند. ملخ روی بال راست از جا کنده شده و به کابین هواپیما برخورد میکند و باعث جراحت شدید پای یکی از بازیکنان راگبی میشود. دو ردیف از صندلی ها به همراه مسافر هایشان، یکی از مهمانداران و سپس چند سرنشین دیگر از انتهای هواپیما به بیرون پرتاب می گردند. هواپیما درحال سقوط می باشد، ناگهان بال سمت چپ هواپیما نیز به قسمتی دیگر از کوهستان برخورد نموده و جدا می‌شود.

نیمه جلویی کابین هواپیما به همراه چندین مسافر در حال تجربه سقوطی آزاد همانند یک سنگ در هوا می باشد، این قسمت از هواپیما بر روی مسیر شیب مانندی در بالای کوه برخورد نموده و بر روی برف و یخ در حال لیز خوردن با سرعتی معادل با  ۳۵۰  کیلومتر در ساعت به طرف پایین می باشد. در نهایت نیمه جلویی هواپیما با سرعت به توده عظیمی از یخ برخورد نموده و باز می ایستد. از  ۴۵  سرنشین پرواز دوازده نفر از جمله کمک خلبان این پرواز در اثر وقوع سانحه کشته شده و سی و سه نفر زنده مانده اند. عده ای از این سرنشینان به شدت مجروح شده‌اند. برف و کولاک سنگینی در حال بارش میباشد. پس از گذشت چند ساعت پنج نفر دیگر از مجروحان به علت شدت صدمات وارده جان می بازند که یکی از آنان کاپیتان پرواز است. شب فرا رسیده و دمای هوا حدوداً به منفی  ۲۵  تا  ۳۰  درجه سانتیگراد رسیده است. بازماندگان با وجود جراحات فراوان تصمیم می گیرند که روکش صندلی ها را درآورده تا خود را گرم تر نگه دارند. چند روز گذشته و خبری از تیم های جستجو و نجات نمی باشد، چندین نفر دیگر از مجروحین جان خود را از دست داده و ذخایر غذایی در حال اتمام می باشند.

دو هفته از وقوع سانحه می‌گذرد و ذخایر غذایی به اتمام رسیده اند. بازماندگان خود را در کابین شکسته هواپیما حبس نموده تا یکی دیگر از شب های سرد و سخت را بگذرانند. چند دقیقه از نیمه شب گذشته که ناگهان یک بهمن از کوه با شدت سرازیر شده و کابین هواپیما را به همراه بازماندگان به زیر می کشد. برف به طور کامل به درون کابین رخنه کرده به طوری که اکثر سرنشینان در زیر آن میماند. چند نفر از نجات یافتگان به سرعت جهت بیرون کشیدن کسانی که در زیر برف گیر کرده اند اقدام می کنند، در اثر این حادثه هشت نفر دیگر نیز در اثر خفگی کشته می‌شوند. بازماندگان که به شدت گرسنه می باشند با بی میلی مجبور به گرفتن تصمیمی هولناک می‌شوند، خوردن گوشت بدن کشته شدگان.

 با انجام این کار اکثر آنان توانسته اند که در حدود دو ماه دوام بیاورند. بازماندگان که از نیامدن تیم های جستجو و نجات مطمئن شده اند تصمیم به حرکت به سمت غرب کوهستان و به سمت کشور شیلی را می گیرند. دو نفر داوطلب شده و حرکت می کنند. در نهایت پس از تحمل رنج فراوان، این دو نفر پس از چند روز به منطقه ای مسکونی رسیده و پس از گذشت هفتاد و روز در نهایت تیم های جستجو و نجات را به محل وقوع سانحه می رسانند. پخش شدن این خبر بازتابی گسترده را در رسانه ها و محفل های عمومی به راه می اندازد. چرا یک فروند هواپیمای مدرن فوکر  ۲۷  در منطقه ای کوهستانی سقوط کرده است؟ چرا تیم های جستجو و نجات نتوانسته بودند بقایای هواپیما را در این مدت  ۷۲   روز پیدا کنند؟

در نهایت شانزده نفر از سرنشینان نجات یافته و به سلامت به خانه های خود باز می گردند. بازرسان آغاز به بررسی علل وقوع این سانحه می‌کنند. پس از نجات جان شانزده بازمانده، جسد دیگر سرنشینان پرواز در همان محل وقوع سانحه سوزانده می‌شود. بررسی های به عمل آمده نشان از اشتباه مهلک خلبانان پرواز  ۵۷۱  اروگوئه دارد. بازرسان متوجه میشوند که در هنگامی که هواپیما همچنان در حال پرواز بر روی کوهستان های بلند مندوزا بوده، به دلیل وجود ابرهای غلیظ و سراسری، خلبانان قادر به تشخیص موقعیت خود به صورت بصری نبوده‌اند. بازرسان در می‌یابند که در زمانی که فاصله هواپیما تا نقطه ای به نام کوریکو حدود شصت کیلومتر بوده، کمک خلبان پرواز که هدایت هواپیما را برعهده داشته به اشتباه تصور می‌کند که به این نقطه رسیده در حالی که آلات دقیق و ابزارهای ناوبری هواپیما چیز دیگری را نشان می داده اند.

اما کمک خلبان به این امر توجهی نکرده و از مامور کنترل ترافیک هوایی درخواست کاهش ارتفاع از هجده هزار پایی به ده هزار پایی را نموده است، مأمور کنترل ترافیک هوایی هم که بی خبر از پرواز هواپیما بر روی کوهستان های بلند مندوزا بوده به گزارش کمک خلبان اعتماد کرده و مجوز کاهش ارتفاع را صادر نموده است. قرار بود که در زمانی که هواپیما به نقطه کوریکو میرسد به سمت راست گردش نموده تا ضمن کاهش ارتفاع، به سمت فرودگاه مقصد جهت انجام فرود تقرب نماید، اما این هواپیما چیزی در حدود هشت دقیقه زودتر به سمت راست گردش نموده بود و با توجه به پرواز بر روی کوهستان و کاهش ارتفاع، در حال نزدیک شدن به یکی از قله های مرتفع کوهستانی بوده است. در زمانی که هواپیما در مقابل کوه قرار می‌گیرد، خلبانان که متوجه خطر پیش‌ رو شده بودند اقدام به افزایش ارتفاعی شدید و سریع نموده که در پی آن دماغه هواپیما به شدت بالا رفته و وارد شرایط واماندگی می‌گردد و سپس کاهش ارتفاع سریع و برخورد با قله کوهستان رخ می دهد.

پس از ناپدید شدن پرواز  ۵۷۱  اروگوئه، تیم های جستجو و نجات متعلق به کشور شیلی، آرژانتین و اروگوئه به سرعت به محل اعزام میگردند. در روز اول چهار هواپیما و در روز دوم یازده هواپیما به دنبال پیدا نمودن اثری از بقایای هواپیما بوده که تعدادی از آنان حتی به نزدیکی محل سانحه رسیده بودند. بازماندگان تمام تلاش خود را جهت متوجه نمودن تیم‌های جستجو و نجات از حضور خود کرده بودند اما به دلیل نداشتن تجهیزات مورد نیاز در شرایط اضطراری، در انجام این کار ناموفق بودند. همچنین شرایط بد جوی و سفید بودن بدنه هواپیما در آن بارش شدید برف موجب شده بود که تیم های جستجو و نجات نتوانند موقعیت این هواپیما را مشخص نمایند. پس از گذشت هشت روز از وقوع سانحه تیم‌های نجات که از پیدا نمودن بقایای هواپیما و همچنین زنده ماندن سرنشینان این پرواز ناامید شده بودند به جستجوی خود پایان دادند.

منبع: گزارش نهایی