حیات با شهاب‌سنگ به زمین آمد؟

دانشمندان ناسا (سازمان فضایی آمریکا) می‌گویند سنگ کوچکی که پژوهشگران در قطب شمال یافته‌اند، می‌تواند به سؤالاتی درباره منشاء زندگی در کره زمین، پاسخ دهد.

این شئ کوچک که دانشمندان بلژیکی و ژاپنی در سال ۲۰۱۲ آن را یافتند، شهاب‌سنگی است که آسوکا ۱۲۲۳۶ می‌خوانند.

این شهاب‌سنگ در نخستین مراحل منظومه خورشیدی یا حتی پیش از آن شکل گرفته است و به همین دلیل دانشمندان می‌توانند با آزمایش آن، عناصر زندگی در سیاره‌های همسایه را مورد مطالعه قرار دهند.

دانشمندان، مقادیر قابل ملاحظه‌ای اسید آمینه در داخل آسوکا ۱۲۲۳۶ یافته‌اند که دو برابر مقدار اسید آمینه‌ای است که در پاریس (بهترین نمونه شهاب‌سنگ موجود) یافت شده است.

اسیدآمینه، ماده ارگانیکی است که از ترکیب نیتروژن، کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده و عامل تولید پروتئین است.

مولکول‌های اسیدآمینه در انواع به‌اصطلاح علمی راست (قرارگرفته در سوی راست کربن آلفا) و چپ (قرارگرفته در سوی چپ کربن آلفا) موجودند که نوع چپ آن به‌وفور در شهاب‌سنگ قطب شمال یافت شده است. همه اشکال زندگی تنها از اسید آمینه‌های چپ استفاده می‌کنند.

دانیل گالوین، اخترشناس مرکز فضایی گادارد ناسا می‌گوید: «شهاب‌سنگ‌ها به ما می‌گویند که حتی پیش از آغاز زندگی، مقدار اسیدآمینه چپ از اسید آمینه‌های راست بیشتر بوده است اما آن‌چه همچنان در ابهام مانده، دلیل آن است.»

شرایط داخل شهابسنگ‌ها برای شکل‌گرفتن اسیدآمینه‌ها ایده‌آل است. دانشمندان با مطالعه کمیت و انواع اسید‌آمینه‌ها در شهابسنگ‌ها می‌توانند نتیجه‌گیری دقیق‌تری از تحول این مولکول‌ها در طول زمان و شرایط سخت داشته باشند.

هرچند این شهابسنگ به بسیاری از سؤال‌های دانشمندان پاسخ می‌دهد اما خود، پرسش‌های دیگری را مطرح می‌کند. مولکول‌های چپ اسیدآمینه یافت‌شده در این شهابسنگ، برای گسترش، به مقدار آب بیشتر از شرایطی که در آن بوده، نیاز داشته است.

گالوین می‌گوید: «وجود این مقدار اسیدآمینه چپ در شهاب‌سنگ‌های بدوی، غیرعادی است. این‌که چگونه شکل گرفته‌اند، یک معما است. به همین دلیل خوب است انواع شهابسنگ‌ها را مورد مطالعه قرار دهیم تا بتوانیم یک زمان‌بندی مشخص از روند تحول این مولکول‌ها در آن‌ها و شکل‌های مختلف آن ایجاد کنیم.»

احتمال بعید است که این شهابسنگ بر اثر تماس با زمین، آلوده شده باشد. بسیاری از مولکول‌های اسیدآمینه موجود در نمونه ۵۰ میلی‌گرمی شهاب‌سنگی که جهت آزمایش به مرکز گودارد ناسا فرستاده شد، آزاد بوده‌اند. اگر این شهاب‌سنگ در اثر برخورد به زمین آلوده شده بود، به مولکول‌های پروتئین متصل می‌شد.

علاوه بر این، حرارت ناشی از نابودی رادیواکتیو، یخ‌هایی را که به شهابسنگ شکل داده بود، در داخل خود شهاب‌سنگ تبدیل به مولکول‌های آب می‌کرد.

دانشمندان معتقدند علت دست‌نخوردگی و حفظ این شهاب‌سنگ به این شکل، این بوده که بسیار کم در معرض آب یا حرارت یا هر دو قرار گرفته است. این شرایط یا هنگامی‌که این شهاب‌سنگ بخشی از یک سیارک بزرگ‌تر بوده یا هنگام برخورد آن در قطب شمال فراهم شده است.

دانشمندان این نتیجه‌گیری را بر این مبنا کرده‌اند که مقادیر قابل توجهی مواد رسی و فلز در این شهاب‌سنگ کشف کرده‌اند که هنوز در معرض فعل و انفعالات اکسیژن قرار نگرفته و زنگ نزده است.

این شهاب‌سنگ همچنین ذرات بسیاری سیلیکات دارد که احتمالا در ستارگانی بسیار قدیمی – قدیم‌تر از خورشید – تشکیل شده است و معمولا مولکول‌های آب، آن‌ها را تبخیر می‌کنند.

دانشمندان با توجه به کیفیت آسوکا ۱۲۲۳۶، حدس می‌زنند که آب موجود در این شهاب‌سنگ از لایه خارجی خنک‌تر یک سیارک، منشاء گرفته باشد.

گالوین می‌گوید: «جهت تولید انواع اسیدآمینه به آب و حرارت نیاز است اما اگر این مولکول‌ها بیش از حد مورد نیاز باشند، ممکن است همه چیز از بین برود.»

پژوهشگران ناسا جهت مطالعه روی این شهاب‌سنگ، نمونه‌ای از آن را در یک هاون، ساییده و سپس مولکول‌های اسیدآمینه آن را همراه با آب در دستگاه‌های قوی سانتریفیوژ جدا کرده‌اند.