۴۵۰ روزگی کاوشگر کوچک ناسا در مدار ماه

تاسواره مکعبی کپستون ناسا بیش از ۴۵۰ روز است که دور ماه می‌چرخد و مداری منحصر به فرد را آزمایش می‌کند که برای ایستگاه فضایی آینده ناسا به دور ماه استفاده خواهد شد. به گفته سازنده این تاسواره، این ماموریت همچنان با قدرت ادامه دارد و مدت‌هاست که تمام اهداف اولیه خود را تکمیل کرده است.

به نقل از اسپیس، ناسا در روز ۲۸ ژوئن سال ۲۰۲۲، کپستون را به فضا پرتاب کرد. کمتر از پنج ماه بعد، این کاوشگر که تقریبا اندازه‌ای مشابه یک مایکروویو دارد به ماه رسید و وارد مدار هاله‌ای شبه مستطیل(NRHO) شد که یک مسیر بیضی شکل در اطراف همدم طبیعی زمین است که در نزدیکترین حالت در فاصله ۹۳۰ مایل(۱۵۰۰ کیلومتر) و در دورترین فاصله در ۴۳ هزار مایل(۷۰ هزار کیلومتر) از سطح ماه قرار می‌گیرد. هدف این ماموریت آزمایش یک سیستم ناوبری جدید و جمع‌آوری داده‌ها در مورد نیروهایی بود که ایستگاه فضایی آینده در مدار ماه در حین دنبال کردن این مسیر تجربه خواهد کرد.

کپستون اولین فضاپیمایی است که به این مدار به خصوص سفر کرده است. سازنده آن، شرکت تران اربیتال(Terran Orbital) مستقر در فلوریدا، بیانیه‌ای را در روز ۲۲ فوریه منتشر کرد و ۴۵۰ روز عملیات این کاوشگر در نزدیکی ماه را جشن گرفت و خاطرنشان کرد که فضاپیما تمام وظایف اصلی خود را به پایان رسانده و اکنون در یک «مأموریت پیشرفته» است که تا پایان ماه اردیبهشت امسال ادامه خواهد داشت.

مارک بل(Marc Bell)، یکی از بنیانگذاران و مدیرعامل تران اربیتال، در بیانیه‌ای گفت: این ماموریت پیشرفته گواهی بر قابلیت‌های استثنایی پلتفرم ما و فداکاری تیم با استعداد ما است.

کپستون مشارکتی بین تران اربیتال و شرکت فناوری ادونسد اسپیس(Advanced Space) مستقر در کلرادو و ناسا است که هدف برنامه آرتمیس آن، بازگرداندن انسان به ماه و ایجاد حضور دائمی انسان در سطح آن است.

بردلی چیتهام(Bradley Cheetham)، مدیر عامل ادونسد اسپیس که این تاسواره را اداره می‌کند، در بیانیه‌ای گفت: ماموریت کپستون به ارائه داده‌ها و تجربیات ارزشمندی ادامه می‌دهد که به ماموریت‌های اکتشافی آینده کمک می‌کند.

در بیانیه جداگانه‌ای که در اوایل ماه فوریه منتشر شد، ادونسد اسپیس اعلام کرد که کپستون به تازگی رکورد جدیدی را ثبت کرده است و رایانه آن به مدت ۱۱۲ روز متوالی مستقل از کنترل زمینی کار کرده است.

این فضاپیما که کمی قبل از پرتاب ماموریت آزمایشی آرتمیس ۱ ناسا به مدار ماه به قمر زمین رسید، با برقراری ارتباط با مدارگرد شناسایی ماه ناسا از طریق پیوندهای متقاطع رادیویی، موقعیت خود را حفظ می‌کند. با این حال، این دو فضاپیما فقط در طول پنجره‌های زمانی خاصی در تماس هستند. آخرین فرصت ارتباطی از این نوع در اوایل ماه ژانویه ۶۶ دقیقه به طول انجامید و این دو فضاپیما را قادر ساخت تا حجم بی‌سابقه‌ای از داده‌ها را مبادله کنند.

سیستم ارتباطی کپستون به گونه‌ای طراحی شده که در آینده می‌تواند با چندین کاربر صحبت کند و به فضاپیماهای دیگر که در مدار ماه می‌چرخند اجازه می‌دهد تا موقعیت خود را مستقل از زمین حفظ کنند.

مسیرهای بیضی شبه مستطیل، مانند مسیری که کپستون اشغال می‌کند، منحصربه‌فرد هستند، زیرا تا حدی تحت تأثیر گرانش ماه و بخشی از گرانش زمین قرار دارند. ناسا این مدار را برای ایستگاه فضایی دروازه ماه آینده خود انتخاب کرده زیرا محاسبات نشان می‌دهد که بسیار پایدار است. علاوه بر این، این مدار دید تقریبا ثابتی از زمین ارائه می‌کند و از هر دو قطب عبور می‌کند، که برای اعزام فرودگرها به پایگاه سطحی برنامه‌ریزی‌شده آرتمیس در نزدیکی قطب جنوب ماه مناسب است.

به گفته ادونسد اسپیس، کپستون سوخت کافی برای ادامه «عملیات طولانی» خود تا پس از ماه مه سال ۲۰۲۴ یعنی زمانی که «ماموریت پیشرفته» آن به پایان می‌رسد، دارد.