GE9X شاهکار مهندسی جنرال الکتریک
موتور جدید شرکت جنرال الکتریک به نام GE9X یک موتور توربوفن با کنارگذر (Bypass)بالاست که مختص بویینگ X777 طراحی و ساخته شدهاست.
با واژه Bypass چقدر آشنا هستید؟
در بخش جلویی این موتور توربوفن یک فن بسیار بزرگ قرار دارد، هوا با نسبت زیادی پس از عبور از فن از فاصله بین فن و پوسته عبور کرده در انتهای موتور با گازهای داغ خروجی موتور یکی میشوند و نیروی پیشرانه را افزایش میدهد، علاوه بر افزایش Thrust این حجم هوا باعث خنک شدن موتور و متعلقاتش نیز میشود.
چرا توربوفن؟
موتورهای توربوفن نوعی موتورجت هستند که کارایی بهتری نسبت به موتورهای توربوجت دارند، زیرا به حجم زیادی از هوا که از فن عبور میکند شتاب داده میشود و با توجه به هوای کمی که از هسته موتور عبور میکند، نیروی پیشرانه زیادی تولید میکند، این نوع موتور برای سرعتهای متوسط مناسب است و بههمین دلیل موتور بیشتر هواپیماهای مسافربری توربوفن است.
مختصری از ویژگیهای GE9X
موتور GE9X یک موتور با ضریب کنارگذر بالاست که در 26 آوریل 2016 برای اولین بار بر روی زمین روشن شد،اولین پرواز آن در 13 مارس 2018 بر روی بویینگ 747 اختصاصی جنرال الکتریک انجام شد.
این موتور قرار است در سال جاری میلادی بر روی بویینگ 777X آزمایش شود تا در سال 2020 وارد عرصه هوانوردی تجاری جهان شود.
کمپرسور این موتور داری 14 استیج میباشد که 3 استیج آن کم فشار (LP) و مابقی آن پرفشار (HP) است، همچنین توربین این موتور 8 استیج دارد که 2 استیج آن پرفشار است و 6 استیج آن کم فشار است.
نسبت کنارگذر این موتور 10 به 1 و نسبت فشار این موتور 60 به 1 میباشد.
GE90 یا GE9X؟
در مقایسه با موتور فوق العاده GE90 این موتور فن بزرگتری دارد، از مواد کامپوزیت پیشرفته تری در آن استفاده شده است، ضریب کنارگذر بالاتری دارد، مصرف سوخت را تا 10% بیشتر از موتورهای قبلی کاهش میدهد و تراستی معادل 105000 پوند را تولید میکند.
شرح پروژه این موتور در جنرال الکتریک
این پروژه پرهزینهترین برنامه تاریخ جنرال الکتریک بودهاست که با قابلیت اطمینانی در کلاس جهانی و بهترین عملکرد وارد عرصه خواهد شد.
در سال 2012 جنرال الکتریک اعلام کرد که مطالعات خود را برای ساخت موتوری با بازده بیشتر برای مدلهای 700 و 800 بویینگ 777X آغاز کرده است، در ابتدا اعلام شد که قطر فن این موتور مساوی با قطر فن GE90 یعنی 325 سانتی متر است اما پس از مطالعات بیشتر فن GE9X با قطر فن 340 سانتی متری ساخته شد.
در شهر پیبلز ایالت اوهایو اولین تست زمینی این موتور انجام شد، در طی 375 سیکل (هر بار روشن و خاموش کردن موتور یک سیکل به حساب میآید) و 335 ساعت، آزمایشهای آیرودینامیکی، مکانیکی و ترمودینامیکی(مربوط به گرما) را روی این موتور انجام دادند.
در زمستان 2017 در شهر وینینپگ در کانادا موتور GE9X 50 مدل آزمایش هوای سرد را از قبیل مه زمینی و شرایط یخ زدگی عمومی را پشت سر گذاشت، نقصهای مشاهده شده با تعدادی اصلاحیه رفع شدند و در سال 2018 گواهینامه های پرواز در شرایط یخزدگی برای این موتور صادر شدند.
مرحله دوم آزمایش های زمینی هم در شهر پیبلز انجام شد و با گرفتن گواهینامه (ETOPS: Extended Operation) که مربوط به برد پروازی برفراز آبهای آزاد در صورت از دست رفتن یک موتور میباشد به پایان رسید.
این موتور پس از آزمایش های زمینی، توسط بویینگ 400-747 شرکت جنرال الکتریک در شهر ویکتورویلا ایالت کالیفرنیا به پرواز در آمد و تست های پروازی را با موفقیت به پایان رساند.
این موتور تمام دنیای هوانوردی را چشم به راه اولین پرواز 777X گذاشته است.
ارسال نظر