با بویینگ 747 آشنا شوید

بعد از معرفی بویینگ ۷۰۷ در اکتبر ۱۹۵۸ شرکت هواپیمایی Pan AM درخواست یک هواپیمای بزرگتر با اندازه‌ای دو و نیم برابر اندازه ۷۰۷ را داشت که بتواند قیمت تمام شده پرواز را ۳۰ درصد کاهش دهد. در ۱۹۶۵ جو ساتر یکی از طراحان بویینگ (که پس از ساخت 747 و موفقیت‌های این پرنده به پدر 747 شهره شد) پروژه ۷۳۷ را ترک و شروع به طراحی بویینگ ۷۴۷ اولین هواپیمای مسافربری دو راهرو جهان نمود.

بویینگ 747 از چهار موتور پرت اند ویتنی JT9D قدرت می‌گیرد، در سپتامبر سال ۱۹۶۸ اولین ۷۴۷ از کارخانه اورت خارج شد و در نهم فوریه ۱۹۶۹ اولین پرواز خود را انجام داد.

۷۴۷ در زمان مناسبی روی کار آمد از دهه 60 میلادی سفرهای هوایی افزایش یافت و مردم بیشتری برای سفر با هواپیما اعلام آمادگی می‌کردند، در عصری که مکدانل داگلاس DC8 و بویینگ ۷۰۷ سلاطین آسمان بودند ۷۴۷ ظهور کرد و ملکه آسمان‌ها شد، ملکه‌ای با قدرتی فراتر از دیگر فرمانروایان.

ساخت 747 اما آنقدرها هم که فکرش را می‌کنید بدون زحمت نبوده این هواپیما بویینگ را مجبور کرده که برای تولدش ابتدا آشیانه مناسبی تهیه کند، از آنجایی که بویینگ آشیانه‌ای به بزرگی ۷۴۷ نداشت تا بتواند قطعات مونتاژ شده را در درون آن سوار کند نخستین اقدام ساختن مکانی برای این کار بود. آشیانه جدید در منطقه‌ای در پایگاه هوایی پین در نزدیکی اورت در ۴۸ کیلومتری شمال شهر سیاتل ساخته شد، این آشیانه دارای یک رکورد جهانی است و با داشتن حجمی معادل 13.385.378 متر مکعب بزرگترین ساختمان جهان به شمار می‌رود. البته این کارخانه در شروع به این بزرگی نبود بلکه چندین بار توسعه داده شد تا علاوه بر 747 خط تولید دیگر هواپیماهای بویینگ را نیز در بر بگیرد.

انواع

مدل ۱۰۰–۷۴۷

مدل پایه این هواپیماست که می‌توانست با سرعتی معادل ۹۶۷ کیلومتر بر ساعت ۹۸۰۰ کیلومتر مسافت را طی کند.

مدل ۲۰۰–۷۴۷

این مدل از ۷۴۷ توانایی پرواز تا حداکثر سرعت ۹۸۱ کیلومتر بر ساعت را داشت و می‌توانست ۱۲٬۷۰۰ کیلومتر را پرواز کند.

در هر دو مدل ۱۰۰–۷۴۷ و ۲۰۰–۷۴۷ فاصله دو سر بال‌ها ۶۴/۵۹ متر، مساحت سطح بال‌ها ۵۱۱ متر مربع، طول هواپیما ۶۶/۷۰ متر و بلندی آن ۳۳/۱۹ متر است. همچنین ۱۰۰–۷۴۷ و ۲۰۰–۷۴۷ توانایی جابجایی ۳۶۶ مسافر در سه کلاس پروازی، ۴۵۲ مسافر در دو کلاس پروازی و حداکثر ۵۵۰ مسافر را با یک کلاس پروازی دارند.

مدل 3۰۰–۷۴۷

با بهره‌گیری از چهار موتور General Electric CF6، این مدل توانایی پرواز با حداکثر سرعت ۱۰۴۲ کیلومتر بر ساعت را دارد. طبقه دوم این هواپیما ۷ متر از طبقه دوم بویینگ ۲۰۰–۷۴۷ طولانی‌تر است و برد ۱۲٬۴۰۰ کیلومتری را دارد.

مدل 4۰۰–۷۴۷

این مدل نسبت به سایر مدل‌های توسعه داده شده بویینگ ۷۴۷ دارای بیشترین تغییرات است. در بویینگ 4۰۰–۷۴۷ تغییرات فناوری و ساختاری زیادی برای یک بدنه کارآمدتر، انجام شده‌است. از ویژگی‌های متمایز آن نسبت به قبل می‌توان به نصب وینگلت ۱٫۸ متری در انتهای بال‌ها، استفاده از Glass Cockpit برای خلبانان و بهینه کردن مصرف سوخت در موتورها اشاره کرد.

این مدل دارای ظرفیت حداکثر ۷۰۰ مسافر است و می‌تواند بدون توقف ۱۴۲۰۰ کیلومتر را با حداکثر ظرفیت بار طی نماید.

مدل 747 SP

مدل Special Performance بویینگ 747 بدنه‌ای کوتاه‌تر و دم بلندتری را داشت و می‌توانست سوخت بیشتری را جابه‌جا کند، این هواپیما به سفارش مشترک شرکت‌های هواپیمایی Pan AM و ایران ایر طراحی و ساخته شد تا بتواند آغازگر رویای پرواز بدون توقف از آمریکا به خاورمیانه باشد.

با تحویل 747 SP ، ایران ایر پروازهای مستقیم خود بین تهران و نیویورک را آغاز کرد که در آن زمان یکی از طولانی‌ترین پروازهای بدون توقف جهان به شمار می‌رفت.

مدل 8-747

این مدل نسل سوم بویینگ ۷۴۷ است، که طراحی بال‌های آن با تغییراتی همراه بوده و طول بدنه آن نیز از مدل استاندارد ۷۴۷ بسیار بزرگتر بود.

دریم لیفتر

دریم لیفتر یا 747-400 LCF هواپیمای ترابری اختصاصی بویینگ است که برای جابجایی قطعات تولید شده ۷۸۷ (دریم لاینر) به خط تولید نهایی استفاده می‌شود، برای ساخت این هواپیما بویینگ با همکاری گروه تکنولوژی هوانوردی اورگرین تایوان اصلاحاتی را روی چهار فروند 400-747 اعمال کرده است، این هواپیما 1840 متر مکعب حجم برای جابجایی در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

اولین پرواز این هواپیما در ۹ سپتامبر ۲۰۰۶ انجام شد اما اصلاحات در فوریه ۲۰۱۰ به پایان رسید تا این هواپیمابرای خدمات رسانی وارد آسمان‌ها شود.

پایان راه پس از 50 سال افتخار

747 هواپیمایی است که تولید آن نیم قرن پس از ساخت اولین فروند ادامه دارد که از این نظر یک رکورد تاریخی را به نام خود ثبت کرده است.

هواپیمایی پر ابهت که تاریخ صنعت هوانوردی را به شدت تحت تاثیر قرار داد، اگرچه که بویینگ از پایان تولید ملکه در سال 2022 خبر داده است اما می‌توان مطمئن بود که یاد این هواپیما به زودی از ذهن‌ علاقمندان به هوانوردی پاک نخواهد شد.