سالروز شهادت سرتیپ منصور ستاری فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش

وی در طول جنگ ایران و عراق طرح‌ها و ابتکارات زیادی در تجهیز سیستم‌های راداری و پدافندی به اجرا درآورد، که موجب ارتقای کارایی سیستم راداری ایران در خلال جنگ گشت. در سال ۱۳۶۲ به‌سمت معاونت عملیات پدافند نیروی هوایی منصوب شد. سال ۱۳۶۴ زمان ارتقاء او به‌سمت معاونت طرح و برنامه نیروی هوایی بود. سرانجام در بهمن‌ماه سال ۱۳۶۵ به‌فرماندهی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران منصوب شد و تا پایان عمر خود عهده‌دار این مسئولیت بود.

در سال ۱۳۶۶ وی با کمک تعدادی از افسران نهاجا از جمله سرتیپ فریدون علی مازندرانی، سرتیپ دوم پرویز ابراهیمی و سرتیپ دوم عطاءالله بازرگان، جهاد خودکفایی نهاجا را تأسیس نمود که این نهاد، بعدها به سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی هوایی ارتش تغییر نام داد.

از دیگر اقدامات وی تأسیس دانشگاه هوایی به منظور تربیت افسران جوان و تحصیل‌کرده برای نیروی هوایی، بازگشایی موزه هوایی (گشایش یافته در دوران فرمانده اسبق نیروی هوایی؛ محمدامیر خاتمی) و همین‌طور موزه دیگری در فرودگاه قلعه مرغی در قدیمی‌ترین آشیانه‌های هواپیما بین سال‌های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۲ است. بازسازی هواپیماهای این دو موزه توسط دفتر مطالعات و تحقیقات نیروی هوایی انجام شد. علاوه بر آن سه آشیانه تاریخی نیز که آلمانی‌ها و بریتانیایی‌ها در سال‌های ۱۳۰۳ تا ۱۳۰۷ ساخته بودند در میراث فرهنگی ثبت شدند.

سبک‌سازی سامانه‌های دفاعی

منصور ستاری به عنوان خالق طرح‌های نوین و به‌هم تنیده در پدافند هوایی شناخته شده است. در عملیات والفجر ۸، با توجه به محدودیت‌های تجهیزاتی و امکاناتی، دست به تغییراتی زد که منجر به دستاوردهایی برای ایران شد. سبک‌سازی و چابک کردن سامانه‌های پدافند هوایی که سرعت جابه‌جایی‌ها، چالاکی و قابلیت جابجایی سامانه پدافند هوایی را ممکن می‌کرد، از کارهای او بود.

برای جابه‌جا کردن سامانه دفاع موشکی ام‌آی‌ام-۲۳ هاوک حداقل ۴۸ ساعت زمان لازم است، منصور ستاری با طرح ایده جداسازی بخش‌هایی از این سامانه و باقی ماندن بخش‌های حیاتی، زمینه‌ای ایجاد کرد تا این سامانه به راحتی جابه‌جا شود و مورد شناسایی و انهدام قرار نگیرد. پدافند هوایی ایران در طول روز عملیات خود را علیه نیروهای عراقی انجام می‌داد و به صورت شبانه قبل از انجام عملیات، سایت را جابه‌جا می‌کرد.[۱۳]

منصور ستاری همچنین طرح ایجاد سایت‌های پدافندی فریب را به‌عنوان یک دام پیاده‌سازی کرد. نقاط فریب مکان‌یابی می‌شد و همه چیز مشابه یک سامانه موشکی در معرض دید نیروی هوایی عراق قرار می‌گرفت. با این کار، تصاویر گرفته شده توسط هواپیمای شناسایی عراق از سایت‌های غیر واقعی تصویربرداری می‌کرد. سامانه هاوک تقریباً هر روز در جای تازه‌ای مستقر می‌شد.

پروژه‌های نظامی

منصور ستاری با راه‌اندازی تأسیسات و امکانات جدید تعمیر و نگهداری و نیز اجرای طرح‌ها و پروژه‌هایی نظیر پروژه اوج و نیز راه‌اندازی مرکز پژوهش، تحقیقات و آموزش «پتاگ» توان نگهداری نیروی هوایی ارتش را تقویت کرد و در شرایط جنگ ایران و عراق و پس از آن، به چندین برابر قدرت قبلی ارتقا داد. ایجاد مؤسسات فنی و صنعتی پیشرفته برای آموزش پروازی مرحله مقدماتی دانشجویان خلبانی، با کمک مهندسان و متخصصان نهاجا این قدرت را تقویت کرد. نگهداری مجتمع پتروشیمی بندر امام خمینی، حفاظت از تأسیسات میدان گازی کنگان تحت فرماندهی منصور ستاری در سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸ انجام شده است.

ایجاد هواپیمایی ساها (توسط سازمان هواپیمایی ارتش جمهوری اسلامی ایران)، شرکت در پروژه‌های دولتی در راستای امور مهندسی و تأسیساتی، افزایش کارایی و استخراج از معادن تحت پوشش از قبیل معدن نمک سمنان که نیازمندی‌های صنایع نفتی و پتروشیمی کشور را مرتفع و پشتیبانی می‌کند، ازدیاد بازده صنایع فلزی «ریخته‌گری و تراش» و دریافت سفارش به منظور رفع نیازمندی‌های دولتی، نظامی و خصوصی، از دیگر اقدامات ستاری به‌شمار می‌رود.

طراحی و ساخت هواپیمای پرستو

از اساسی‌ترین اقدامات منصور ستاری، افزایش ظرفیت فنی، به ویژه ایجاد بنیان‌های صنعتی و مدرن نیروی هوایی برای ساخت هواپیما و تعمیرات اساسی و همه‌جانبه تجهیزات بود. محصول چنین اقداماتی، ساخت هواپیمای آموزشی و پشتیبانی سبک پرستو با ظرفیت ۴ نفر است. او برای آموزش پروازی مرحله مقدماتی دانشجویان خلبانی، با کمک مهندسین و متخصصین نهاجا، به ساخت هواپیمای «پرستو» مبادرت کرد. ساخت این هواپیما که از نظر امکانات عملیاتی تقریباً شبیه هواپیمای بونانزا ساخت آمریکاست، هواپیمایی ملخی و تک‌موتوره با کاربرد آموزشی است.

جنگ نفتکش‌ها

یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های ستاری در سال‌های ۱۳۶۶ تا پایان جنگ ایران و عراق، اسکورت ناوگان تجاری کشتی‌های نفتکش ایران در خلیج فارس و دریای عمان تا خروج آن‌ها در خلال جنگ نفت‌کش‌ها بود. انجام عملیات اسکورت با توجه به حجم عملیات جنگی و نیز حجم عملیات عادی و روزانه نهاجا بسیار دشوار بود.

طراحی و ساخت خودروی شمس

خودروی طراحی شده توسط منصور ستاری که به تولید انبوه نرسید، به نام «شمس» نام‌گذاری شد که مخففی از حروف ابتدایی «شهید منصور ستاری» است. خودروی بنزین‌سوز شمس با طول ۳۳۰ سانتی‌متر، عرض ۱۴۲ سانتی‌متر و ارتفاع ۱۵۰ سانتی‌متر، دارای یک موتور ۴ سیلندر با حجم ۱۲۰۰ سی‌سی بوده و ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت سرعت دارد. فاصله ۲۲۰ سانتی‌متری دو محور، گنجایش ۴۷ لیتری باک، قطر ۸ متری دایره دور زدن و حدفاصل ۱۶ سانتی‌متری کف تا زمین، از دیگر مشخصات این خودروی ۴ نفره بود، که توسط فرمانده نیروی هوایی ارتش طراحی شد.

کتاب‌های شهید منصور ستاری